GRJÓT

n. stones; verða at grjóti, to be turned into stones; bera grjót á e-n, berja e-n grjóti, to stone one.

* * *

n. [A. S. greôt; Engl. grit; Hel. griot; O. H. G. grioz; Low Germ. grott = gravel; Germ. greis, meaning gravel, shingle, pebbles, or the like; cp. also Engl. to grout = to build a wall of rubble with liquid mortar poured in; the Icel. grautr (q. v.) and grútr (q. v.) are also kindred]:—stones, but chiefly with the notion of rough stones or rubble in a building, etc.; grjót, like Engl. grit, is a collective word, and is consequently never used in plur.; a single stone is called steinn, not grjót; velta grjóti, to roll stones, Gs. 12; nú er grjót þat at gleri orðit, Hdl. 10; grjót (quarry) þat er til kirkna þarf at hafa, N. G. L. i. 240; hann lét ok göra há-altarit með grjót, Bs. i. 830; telgt grjót, cut stones, Stj. 564; rata munn létumk grjót gnaga, Hm. 106; hljóp ofan skriða mikil með grjóti, Anal. 64; verða at grjóti, to be turned into stones, Edda 89; þeir báru grjót á rótina, Gullþ. 50; torf eða grjót, Grág. ii. 262; þeir ruddu hitt ok báru þar í grjót (sinking a ship), Eg. 125; dys ór grjóti, Ld. 152; berja grjóti, to stone, Gísl. 34; vóru þau barin grjóti í hel, id.; sá engin líkindi Dana-virkis, nema grjótið, but the heaps of stones, Fms. i. 28; konungr hugði at grjótinu ok sá þar rautt allt, xi. 239; svá at þess mætti eigi sjá merki, nema þat eina er grjótið var rautt eptir, 241 (of the shingle on the beach); hvárt sem vill, af heitu grjóti eðr köldu, Sks. 421; límsett grjót, lime-set stones in a wall, Orkn. 352 (in a verse); lét jarl bera vatn í at kæla grjótið þat er brunnit var, id., (in a siege in order to make the walls crack, see Notes and Queries, Nov. 21, 1868); berjask með skotum ok grjóti (in a battle), Fs. 14; grjót ok skot, stones and missiles, Fms. vii. 82; þeir höfðu borið at sér grjót ok báru á þá, bíða þess er grjótið eyddisk, Sturl. ii. 59: of bricks, Stj. 264: in poetry, ölna grjót, the stones of the wrist, = jewels; skýja-grjót, ‘cloud-stones,’ hail; grjót orða, munns, the stones of words, of the mouth, i. e. the teeth: giants are called grjót-niðaðr, grjót-móði, grjót-öld, the stone people, people of the Stone Age, Lex. Poët.; Grjót-unn, name of a giantess (cp. Steinunn, a female name), whence Grjótunnar-garðar, a giant’s castle, Edda: collectively in compds, -grýti, blá-grýti, stór-grýti, rough stones; hraun-grýti, lava.

COMPDS: grjótberg, grjótbjörg, grjótbjörn, grjótbrot, grjótburðr, grjótfall, grjótflaug, grjótflutning, grjótgarðr, grjóthagl, grjóthaugr, grjóthlað, grjóthlass, grjóthóll, grjóthríð, grjóthörgr, grjótkast, grjótklettr, grjótligr, grjótmeistari, grjótmöl, grjótpáll, grjótskriða, grjótsmiðr, grjótsmíð, grjótstarf, grjótsveinn, grjótsýsla, grjótrugr, grjótvarði, grjótvarp.